ความถดถอยของอุตสาหกรรมสิ่งทอไทยในยุคข้าวบูม

ย่อเรื่องโดย Decharut Sukkumnoed, 1 เมษายน 2562 หากเราเชื่อในการขยายตัวของการค้าระหว่างประเทศและการค้าแบบเสรี นั่นแปลว่า เราก็เชื่อในแนวคิดเรื่อง “ความได้เปรียบเชิงเปรียบเทียบ” (Comparative Advantage) หรือการเน้นผลิตสิ่งที่เราได้เปรียบในการผลิต (หรือการแข่งขัน) มากกว่า และลดหรือเลิกการผลิตสินค้าที่เราไม่ได้เปรียบลง แล้วหันไปนำเข้าจากต่างประเทศ เพราะฉะนั้น เมื่อเราขยายการส่งออกข้าวในยุครัชกาลที่ 5 จนข้าวกลายเป็นสินค้าส่งออกหลักร้อยละ 70 ของไทย (ตามที่กล่าวถึงในตอนก่อน) นั่นก็แปลว่า

ประวัติศาสตร์ข้าวไทย (ตอนที่ 3): การเติบโตของการส่งออกข้าวไทย

เล่าเรื่องโดย ดร.เดชรัต สุขกำเนิด, 28 มีนาคม 2562 แม้ว่าการส่งออกข้าวและการผลิตข้าวจะไม่ใช่สินค้าเกษตรและอุตสาหกรรมการเกษตรประเภทแรกของไทย (ตามหลังจากการผลิตอ้อยและน้ำตาล) แต่ข้าวก็เป็นสินค้าเกษตรประเภทแรกที่คนไทย (หมายถึงชาวนาไทย) เป็นผู้เข้าร่วมการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นด้วยตนเอง (ต่างจากการปลูกอ้อยและผลิตน้ำตาลที่ยังเป็นชาวจีนเป็นส่วนใหญ่ ตามที่ได้กล่าวไปในประวัติศาสตร์น้ำตาลตอนที่ 3) โดยคนไทยเลิกทอผ้าแล้วหันมาปลูกข้าว เพื่อนำเงินไปซื้อผ้าใช้แทน (จะกล่าวถึงโดยละเอียดในตอนต่อไป) และได้กลายเป็นสินค้าหลักของไทยมาจนถึงปัจจุบัน การส่งออกข้าวในยุคอยุธยาและรัตนโกสินทร์ตอนต้น ในช่วงสมัยอยุธยา สยามมีการส่งออกข้าวไปยังประเทศจีนเป็นระยะ และยังมีบริษัทอีสต์อินเดียของเนเธอร์แลนด์ (หรือ ดัชต์ VOC)

ประวัติศาสตร์น้ำตาล (ตอนที่ 3): กำเนิดและล่มสลายของอุตสาหกรรมน้ำตาลทรายไทยยุคแรก

เล่าเรื่องโดย ดร.เดชรัต สุขกำเนิด, 17 มีนาคม 2562 โดยทั่วไป คนมักคิดกันว่า โรงสีข้าวน่าจะเป็นอุตสาหกรรมเกษตรประเภทแรกของประเทศไทย แต่จริงๆ แล้ว อุตสาหกรรมน้ำตาลทรายต่างหากที่เป็นอุตสาหกรรมเกษตรประเภทแรกของไทย ก่อนหน้าที่เราจะมีอุตสาหกรรมน้ำตาลทราย น้ำตาลที่คนไทยรู้จักคุ้นเคยมากที่สุดคือ น้ำตาลที่เคี่ยวจากน้ำหวานต้นตาล (เลยชื่อ “น้ำตาล” ไง) และต้นมะพร้าว การผลิตน้ำตาลทรายแดงจากอ้อยเริ่มเกิดขึ้นในสมัยอยุธยาตอนปลาย ทางพ่อค้าฮอลันดาหรือ VOC เคยซื้อน้ำตาลทรายไทยส่งออกไปยังอัมสเตอร์ดัมด้วย แต่ตำหนิว่า น้ำตาลไทยยังมีคุณภาพภาพสู้น้ำตาลจากจีนไม่ได้

ประวัติศาสตร์ของข้าวตอนที่ 2: ประวัติศาสตร์ข้าวไทยในยุคแรก

ย่อเรื่องโดย ดร.เดชรัต สุขกำเนิด, 11 มีนาคม 2562 บทความนี้ ขอเล่าต่อเนื่องจากบทความประวัติศาสตร์ของข้าวตอนที่ 1 ซึ่งฉายภาพพัฒนาการของข้าวในทวีปเอเชีย ตอนนี้จึงขอเน้นมาที่หลักฐานในอดีตเกี่ยวกับข้าวในประเทศไทย ซึ่งเป็นเกร็ดสำคัญสำหรับการศึกษาเรื่อง ประวัติศาสตร์ของข้าวในตอนต่อไป หลักฐานข้าวที่เก่าแก่ที่สุด หลักฐานเกี่ยวกับข้าวที่เก่าแก่ที่สุดคือ การพบเมล็ดข้าว 30-40 เมล็ดที่ถ้ำปุงฮุง จ.แม่ฮ่องสอน ซึ่งมีอายุประมาณ 7,500 ปี แต่ยังไม่ทราบชนิดข้าว และไม่ทราบว่าเป็นข้าวป่าหรือข้าวปลูก ส่วนข้าวปลูกที่เก่าแก่ที่สุดที่ค้นพบคือ

ประวัติศาสตร์ของข้าว (ตอนที่ 1): จากข้าวป่า สู่ข้าวปลูก และการปลูกข้าว

ย่อเรื่องโดย ดร.เดชรัต สุขกำเนิด, 10 มีนาคม 2562 ข้าวเป็นหนึ่งในสามบิ๊กทรี หรือสามธัญพืชหลักของโลก ได้แก่ ข้าว ข้าวสาลี และข้าวโพด ตั้งแต่เกือบหนึ่งหมื่นปีก่อน สำหรับชาวเอเชีย ข้าวเป็นธัญพืชหลักที่สร้างให้เกิดอารยธรรมต่างๆ ตามมา วันนี้ เราลองมาค้นกันว่า ข้าวถือกำเนิดมาอย่างไร  ข้าวป่า VS ข้าวปลูก ข้าวปลูก (Oryza sativa)

เรื่องเล่าจากห้องเรียน ตอน ฝุ่นฟุ้ง

เรื่องเล่าโดย ดร.เดชรัต สุขกำเนิด, 8 มีนาคม 2562 2 สัปดาห์ก่อน ผมมีโอกาสสอนนิสิตและนักศึกษาทั้งที่มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ และมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี เลยมีอะไรอยากเล่าให้ฟัง ผมฉายภาพสไลด์นี้ขึ้นจอ แล้วผมก็นิสิตเลือกจับคู่กัน คนหนึ่งรับบทเป็นเกษตรกร อีกคนรับบทเป็นแรงงานรับจ้าง ในการเก็บเกี่ยวพืชนี้ (โดยผมไม่บอกว่าเป็นพืชใด) แล้วให้เลือกว่า หากทั้งคู่จะเก็บเกี่ยวผลผลิตตามสไลด์นี้ ทั้งคู่จะเลือกวิธีการเก็บเกี่ยวแบบใด ระหว่าง วิธี A และวิธี B

ประวัติศาสตร์ของพริก (ตอนที่ 2) : วิทยาศาสตร์ ปัจจุบัน และอนาคตของพริก

ย่อเรื่องโดย ดร.เดชรัต สุขกำเนิด, 9 มีนาคม 2562 จากตอนที่ 1 ที่ผมเล่าถึงความเป็นมาของพริกจากเม็กซิโก มาจนถึงประเทศไทย โดยโฟกัสไปที่ชื่อและการเปลี่ยนชื่อพริก ดังนั้น ในตอนที่ 2 นี้ ผมจะขอพาไปเจาะ “ความเผ็ด” ของพริก และสรรพคุณอื่นๆ กันดีกว่า โดยการเรียนรู้เกี่ยวกับวิทยาศาสตร์ และสถานการณ์ปัจจุบันของพริก รวมถึงแนวทางการพัฒนาพริกในประเทศไทยของเรากันครับ วิทยาศาสตร์ของพริก องค์ประกอบของพริกที่ทำให้พริกมีความเผ็ดจนเป็นเอกลักษณ์ชื่อว่า

ประวัติศาสตร์พริก (ตอนที่ 1): พริกและการแฮ็คชื่อที่เงียบและดังที่สุดในประวัติศาสตร์ไทย

ย่อเรื่องโดย ดร.เดชรัต สุขกำเนิด, 8 มีนาคม 2562 คนไทยเรามักเชื่อกันว่า พริกเป็นพืชคู่บ้านคู่ครัวของคนไทย แต่เราก็พอรู้กันว่า พริกไม่ใช่พืชที่ถือกำเนิดในบ้านเมืองเรา แต่เดินทางไกลมาจากทวีปอเมริกา แถมพริกผู้มาทีหลังยังแอบมาแฮ็คเอาชื่อพริกไปจากผู้มาก่อนแบบที่คนรุ่นหลังแทบไม่รู้เรื่องราวกันเลยทีเดียวเชียว พริกในเม็กซิโกและการเดินทางข้ามทวีป พริกที่เราเรียกกันในปัจจุบัน (หรือ chili) มีถิ่นกำเนิดอยู่ในทวีปอเมริกา มีหลักฐานพบว่า ชาวอเมริกากลางมีการกินพริกกันมาไม่น้อยกว่า 7,000 ปีก่อนคริสตกาล (หรือประมาณ 9,000 ปีมาแล้ว) เพราะมีการค้นพบซากเมล็ดพริกในอุจจาระก้อนแข็งที่เมือง

เศรษฐกิจโคเนื้อ 2562 ในมุมมอง ผู้จัดการสหกรณ์เครือข่ายโคเนื้อ

เรื่องโดย สิทธิพร บุรณนัฏ ผู้จัดการสหกรณ์เครือข่ายโคเนื้อ, 2 มกราคม 2562 เศรษฐกิจไทยปี 2562 คาดว่าจะทรงตัว ประมาณการผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศ (GDP) จะขยายตัวประมาณ 3.8% การส่งออกมีทิศทางขยายตัวจากสงครามการค้าสหรัฐกับจีน การท่องเที่ยวมีโอกาสขยายตัวจาการกับมาของจีน และมีอินเดียมาเพิ่ม จากการร่วมมือระหว่างจีนกับญี่ปุนร่วมลงทุนใช้ไทยเป็นฐานในการพัฒนาเทคโนโลยี จะทำให้ตลาดเนื้อโค Premium ที่มีลายไขมันแทรกสวยขายดีขึ้น แต่อย่างไรก็ตามเนื้อโคขุนไทย-วากิวที่เราผลิตได้ในประเทศ เริ่มมีความเสี่ยงจากที่มีการนำเข้าเนื้อวากิวจากประเทศญี่ปุนโดยตรงเพิ่มขึ้น และมีราคาถูกลงมากราคาขายใกล้เคียงกับเนื้อไทย-วากิวของไทย จากการร่วมการขนส่งของสายการบิน Japan Airline

ว่าด้วยเรื่องการเผาอ้อย

เรื่องโดย ผศ.ดร.ธนาภรณ์ อธิปัญญากุล, 15 มกราคม 2562 หากถามว่าสถิติการเผาอ้อยทำไมกลับเพิ่มไม่ลดลง ปัญหาหลักเลย “ระบบมันแย่ตั้งแต่ต้นทางยันปลายทาง” แล้วที่ว่าให้โรงงานไม่รับซื้ออ้อยไฟไหม้น่ะดีไหม? ตอบเลย ดี เพราะส่วนตัวรู้ว่าการเผามีผลมาก แต่ ถ้าเรามาดูระบบของเมืองไทยคุณจะเข้าใจว่าทำไม ขนาดฝรั่งคนสร้างมาตรฐานด้านสิ่งแวดล้อมเค้ายังเข้าใจ ทำไมน่ะหรือ?  ปัญหาการตัดอ้อยเมืองไทย 1. ระบบคิวเสรี ตัดมาเข้าคิว ไม่รู้จะได้เทตอนไหน รถจะวิ่งกลับไปรับอ้อยก็ช้า ตัดกันไม่ทัน 2. เกษตรกรไม่ได้เผาเองก็มี 

1 2 3